Hate speech (ang.), czyli mowa nienawiści jest zjawiskiem, które polega na używaniu języka w celu rozbudzenia, rozpowszechniania czy usprawiedliwiania nienawiści i dyskryminacji oraz przemocy wobec konkretnych osób czy grup osób.
O mowie nienawiści i innych przejawach przemocy rówieśniczej rozmawiali wychowawcy, pedagodzy, psychologowie i nauczyciele w Szkole Podstawowej w Skoraszewicach. Okazją było szkolenie zostało zorganizowane przez tę szkołę we współpracy z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Gostyniu i Stowarzyszeniem „DZIECKO”.
Szkolenie, obejmowało zagadnienia: Przemoc rówieśnicza i jej rodzaje. Przyczyny przemocy rówieśniczej. Jak rozmawiać przeprowadzać interwencję – rekomendacje; Jak pomagać w sytuacjach przemocy rówieśniczej i pracować z rodzicami – rekomendacje; Przemoc rówieśnicza (skala problemu, profilaktyka – scenariusze zajęć).
Bardzo mocno akcentowano rolę rodziców w wychowaniu dzieci i wpływ braku świadomości części rodziców, że duża część zachowań dzieci to powtarzanie zachowań wyuczonych w domu. – „Jako rodzice nie zdajemy sobie sprawy” – podkreślał prowadzący szkolenie specjalista interwencji i pomocy psychologicznej – „że badania nad wychowaniem pokazują, że w 90 % dziecko jest takie, jacy są jego rodzice. I dużo mniej ważne jest to, co mówimy dzieciom, niż to jak się w domu zachowujemy. Bo dzieci zawsze uczą się najwięcej, naśladując nas dorosłych.”
Uczestnicy spotkania zgodzili się, że rolą nauczycieli i wychowawców jest reagowanie na każdy przejaw agresji i przemocy wśród uczniów oraz przekazywanie jednoznacznych sygnałów, że na takie zachowania w szkole nie ma przyzwolenia. Omawiali sposoby interwencji w zależności od sytuacji i wieku uczniów.
Wskazali też, że atmosfera w klasie i szkole w ogromnym stopniu zależy również od samych uczniów, dlatego zadaniem nauczyciela jest wyposażenie wychowanków w umiejętności społeczne niezbędne do skutecznej komunikacji, budowania satysfakcjonujących relacji z innymi i konstruktywnego rozwiązywania konfliktów (a więc zapobiegania przemocy) oraz adekwatnego, skutecznego reagowania na agresję i przemoc (zarówno wymierzone w nich samych, jak i w inne osoby), kiedy się już one pojawią.
Podkreślano, że umiejętność reagowania na przemoc nie jest jednak wyizolowaną zdolnością – składa się na nią wiele umiejętności społecznych, cech osobowości oraz postaw, takich jak empatia, efektywna komunikacja, asertywność, umiejętność rozwiązywania konfliktów (rozumiana jako zdolność do szukania kompromisu i konsensusu), nonkonformizm (umiejętność przeciwstawienia się grupie lub autorytetom), poczucie sprawstwa i odpowiedzialności za innych czy wreszcie odwaga cywilna. Wszystkie te umiejętności i cechy należy więc w dzieciach i młodzieży umiejętnie rozwijać. Jednocześnie jednak warto zaproponować im trening najważniejszych z tych umiejętności skoncentrowany właśnie na problemie agresji i przemocy rówieśniczej – w ten sposób można poszerzyć wiedzę uczniów o problemie i przećwiczyć konkretne sposoby zachowania się w różnych sytuacjach.
Spotkanie zakończyło się decyzją o potrzebie szkolenia dla rodziców, zwracającego uwagę problemy związane z wychowywaniem dzieci i młodzieży i rolę rodzica ww procesie wychowania.
Autor: Mirosław Sobkowiak, Gostyń
